Uitnodiging
Openbare Les Anton Boonen
Hogeschool
Utrecht nodigt je graag uit voor de openbare les van Anton Boonen op 25
september 2024. Tijdens deze openbare les wordt Anton officieel benoemd tot
lector bij het lectoraat Duurzame Gemeenschappen. Het lectoraat is gesitueerd
in het kenniscentrum Sociale Innovatie.
Machts- of samenspel? Ontwikkelen van
duurzame gemeenschappen
Onderdeel kunnen
zijn van een gemeenschap is in deze tijd van competitie, concurrentie en
individualisme belangrijker dan ooit. Tegelijkertijd laat ons sociaal kapitaal
al geruime tijd een dalende trend zien. Denk aan het contact dat we hebben met
ons gezin, onze familie, vrienden en buren en de betrokkenheid bij verenigingen
en het doen van vrijwilligerswerk. De kwaliteit van onze sociale verbindingen
staat onder druk en datzelfde geldt voor de mogelijkheid van mensen om mee te
doen in de maatschappij. Het besef daalt steeds meer in dat complexe vraagstukken
die gaan over eenzaamheid, polarisatie en klimaat geen duurzame oplossingen
vinden als ze niet van de mensen zelf zijn. Zonder de betrokkenheid van degenen
waar het daadwerkelijk om gaat: de bewoners. Zij zijn de mensen die zich bewust
zijn van wat er in hun buurt aanwezig is en dit samen als collectief kunnen
inzetten om verandering teweeg te brengen.
Hoewel
bewoners een essentiële rol hebben in het versterken van het sociaal weefsel en
in het creëren van verbinding, kunnen zij dit nooit in hun eentje realiseren.
Het ontwikkelen van gemeenschappen tot duurzame gemeenschappen vraagt om
samenwerken en samen leven, een gelijkwaardig samenspel tussen alle betrokkenen
binnen en om gemeenschappen. In dat samenspel hebben bewoners een centrale
positie, maar zijn zij altijd in relatie tot en interactie met beroepskrachten,
de overheid en de mogelijkheden en onmogelijkheden van de natuurlijke omgeving
waarin de gemeenschappen zich bevinden. De samenwerking vindt plaats binnen een
dynamisch speelveld. Daarin moet rekening gehouden worden met de locatie en
context waarin een gemeenschap wordt gevormd en ontwikkeld, de aard van de
relaties binnen en tussen gemeenschappen en de aanwezige talenten, expertise,
normen en waarden. In de openbare les wordt ingegaan op dit dynamische samenspel
en bespreken we de impact van samenwerkings-en machtsdynamieken op de
ontwikkeling van gemeenschappen.
Nieuwsgierig
geworden? Dan hopen we je te mogen verwelkomen op 25 september bij deze
openbare les.
Programma
Symposium lectoraat Duurzame Gemeenschappen (locatie: HU-plein op Padualaan 101)
12:00 – 12:45 Inloop met lunch
12:45 – 14:00 Keuze uit één van de vijf workshops
Openbare Les (locatie: Padualaan 101 2.404)
14:30: Inloop
15:00: Start Openbare Les
15:10: Inbedding lectoraat binnen Kenniscentrum Sociale Innovatie (Nico de Vos; directeur KSI)
15:20: Tonen lectoraatfilm
15:30: Openbare Les Anton Boonen
15:50: Panelgesprek met Jade Weimer (bewoner en buurtmaker Kerkelanden), Niek Spreij (alumnus Ecologische Pedagogiek), Katinka Boot (community builder Versa Welzijn), Richard van den Berg (rector en opleider Academie Tien), Ronald Boer (directeur Instituut Social Work), Anita Keita (managing consultant BMC en voorzitter LSA)
16:15: Overhandigen lectorenpenning
16:30: Afsluiting met aansluitende borrel
Voorafgaand
aan de openbare les zal het lectoraatsteam van het lectoraat Duurzame
Gemeenschappen een symposium verzorgen. Tijdens dit symposium zullen de vier
programmalijnen van het lectoraat zich in vijf workshops presenteren.
1)
Kunst,
cultuur en duurzame gemeenschappen
Workshop
1: Gemene ruimte
De term
‘gemene’ in de titel van deze workshop verwijst naar het begrip
‘common', in het Nederlands het ‘gemeen’ of de ‘meent’. Het gemeen omvat initiatieven die steunen op collectief bezit en beheer
van zowel materiële (bossen, tuinen, water, et
cetera) als immateriële (kennis, internet, muziek, et cetera)
bronnen. Wereldwijd is er een opkomende beweging van het gemeen, waar
burgers zich buiten overheidskaders organiseren en zich verzetten tegen
het dominante marktdenken. Tussen markt en staat opereren, betekent vaak
handelen tussen legaliteit en illegaliteit. Activiteiten van het gemeen zijn
vaak a-legaal, omdat er (nog) geen wetgeving voor bestaat. In deze
workshop verkennen we de a-legale ruimte en de principes van het gemeen. Waar
zijn die ruimtes? Kan je ze creëren? Zo ja, wat doe je ermee? En welke zin en
betekenis kan je er als collectief aan geven?
Workshop
2: Samen vormgeven aan kunst en gezondheid
Kunst kan
veel betekenen voor gezondheid en welzijn. Organisaties in Utrecht West zien de
kracht van de kunsten maar zijn nog op zoek hoe zij samen vorm kunnen geven aan
de relatie tussen kunst en gezondheid. Onderzoekers van het lectoraat
Duurzame Gemeenschappen hebben met diverse partijen uit de domeinen (zorg,
cultuur en welzijn) onderzocht hoe zogeheten 'commoning
ontwerpprincipes’ een bijdrage kunnen leveren aan het collectief
samenwerken aan positieve gezondheid. Hieruit is de draaischijf ‘Samen
vormgeven aan kunst en gezondheid’ ontwikkeld. In deze workshop delen we
inzichten uit het onderzoek en gaan we met elkaar het experiment aan hoe we
samen met de inzet van kunst gezondheid vorm en betekenis kunnen geven.
2)
Sport,
bewegen en duurzame gemeenschappen
Workshop
3: Uitsprakenspel
In deze
workshop gaan we aan de hand van een door het lectoraat ontwikkeld
‘uitsprakenspel’ met elkaar in gesprek. In het spel leggen we een fictieve
casus voor, waarbij de gemeente Domstad gelooft in een inclusieve en
rechtvaardige samenleving. Deze gemeente wil daarom een interdisciplinaire
aanpak realiseren door sport, bewegen en (preventieve) zorg met elkaar te
combineren om zo welzijn en gezondheid te bevorderen. De spelers krijgen de
opdracht om tijdens de laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten die
aangeboden worden op het AZC in Domstad, vanuit verschillende zorg &
welzijn perspectieven signalen op te pikken en bewoners te ondersteunen.
Spelers worden in deze workshop zodoende uitgedaagd om hun professionele
routinematige inzichten, kennis en expertise met elkaar te delen, om tot een
gezamenlijke oplossing te komen om uiteindelijk meer mensen die tijdelijk op
het AZC wonen met sport en bewegen als middel ook (preventieve) zorg te
verlenen.
3)
Onderwijs
en duurzame gemeenschappen
Workshop
4: Levenslijnen kruisen binnen een gemeenschap
Een
gemeenschap ben je vanzelfsprekend niet alleen. Maar dat betekent niet dat je
persoonlijke biografie, zoals je individuele overtuigingen en waarden, geen
invloed hebben op je rol binnen een gemeenschap. Vandaag kijken we naar
mogelijke wisselwerkingen, door een gezamenlijk verhaal te bouwen met behulp
van levenslijnen. Welke levenslijn heeft jou tot nu toe naar dit moment geleid
en heeft wel of niet een rol gespeeld in de gemeenschap waarin je actief bent?
Door een speelse, actieve vorm gaan we hiermee vandaag aan de slag.
4)
Sociale
energietransitie en duurzame gemeenschappen
Workshop
5: Interdisciplinair werken aan duurzaamheidstransities
Duurzaamheidstransities
zijn complexe vraagstukken waar kennis en kunde van veel disciplines nodig
zijn. Dat betekent ook dat professionals vanuit die disciplines met elkaar
moeten samenwerken om de transitie tot een succes te maken. Maar dat blijkt in
de praktijk niet altijd makkelijk te zijn. We nodigen je daarom van harte uit
voor onze workshop over het verbeteren van samenwerking tussen collega's
van verschillende disciplines. Tijdens deze workshop gaan we aan de slag met
diverse methoden, waaronder een speciaal ontwikkelde serious game, gemaakt door
studenten in een onderzoeksproject over de sociale aspecten van de
energietransitie. Deze workshop is een weergave van de aandachtsgebieden binnen
de onderzoekslijn ‘sociale energietransitie en duurzame gemeenschappen’.
Je kunt je
aanmelden voor zowel de openbare les als voor het symposium. De openbare les is
tevens via een livestream te volgen
Vul hieronder jouw gegevens in om jezelf aan te melden.